سید عبدالکریم بن طاووسسید غیاث الدین، عبدالکریم بن احمد بن موسی بن طاووس حلی از علمای قرن هفتم هجری است. ایشان یکی از علمای خاندان ابن طاووس می‌باشد و در هوش و ذکاوت در درجه بالایی بود که در سن یازده سالگی حافظ قرآن شد. این بزرگواران نه تنها از نظر علم و دانش، که از حیث تقوا و زهد و سیر و سلوک الی الله زبانزد خاص و عام می‌باشند. ۱ - ولادتسید غیاث الدین، عبدالکریم بن احمد بن موسی بن طاووس حلی در سال ۶۴۸ هجری در شهر کربلا متولد شد. او پس از مدتی عازم حله شد و دوران نوجوانی خود را در حله سپری کرد. سید پس از چند سال برای کسب علم و استفاده از بزرگان عراق رو به بغداد نمود و تا اواخر عمر خویش در بغداد به تحصیل و تدریس پرداخت. ۲ - خاندانسید عبدالکریم فرزند سید احمد بن طاووس و برادر زاده سید علی بن طاووس صاحب اقبال الاعمال است. خاندان ابن طاووس در درجه‌ای از شهرت و اعتبارند که نیازی به بیان ندارند. این بزرگواران نه تنها از نظر علم و دانش، که از حیث تقوا و زهد و سیر و سلوک الی الله زبانزد خاص و عام می‌باشند. ۳ - فرزنداناز جمله فرزندان او می‌توان به «سید محمد» اشاره کرد که در سال ۶۷۰ هجری در بغداد به دنیا آمد. «سید علی»، فرزند دیگر اوست که از علمای بزرگ بوده و سید عبدالحمید بن فخار بن معد در اجازه خود به سید عبدالکریم، به او نیز اجازه نقل روایت داده و از او تعریف کرده است. ۴ - شخصیت فردیدر مورد شخصیت سید عبدالکریم، هم شاگردی او، ابن داود حلی در رجال خود چنین می‌گوید: من و او از کودکی با هم بودیم. در اخلاق و معاشرت نمونه بود و در هوش و ذکاوت و قدرت حافظه کسی را مانند او ندیده‌ام. در مدت کوتاهی در حالی که یازده سال داشت حافظ قرآن شد. در چهار سالگی و در مدت ۴۰ روز خواندن و نوشتن را آموخت و از استاد بی‌نیاز گشت. خانه او پیوسته محل تجمع بزرگان و علما و اشراف بود و محافل علمی برگزار می‌کرد. او نه تنها فقیه، بلکه شاعر و نسابه و ادیب هم بود. ۵ - منصب نقابتاز جمله افتخارات آل طاووس منصب شریف نقابت است. نقیب به کسی گفته می‌شد که در عین داشتن اجتهاد و علم و دانش فراوان، از تقوای بالایی نیز برخوردار بود و وظیفه او رسیدگی به امور تمامی سادات بود، به طوری که قضاوت در دعواها و سرکشی به مستمندان و سرپرستی ایتام و بی سرپرستان، همه به عهده او قرار داشت. این منصب در دوران عباسی بعد از منصب خلافت مهمترین منصب بود. نقابت در این خاندان از ابو عبدالله محمد ، که ملقب به طاووس بود، شروع شد و تا چندین نسل ادامه داشت. سید علی بن موسی، یکی از افتخارات خویش را داشتن این منصب می‌داند با آنکه پیشنهادهایی نظیر وزارت و صدارت را از حکومت وقت به هیچ وجه قبول نکرد. ۶ - اساتیدسید غیاث الدین در محضر بسیاری از بزرگان عصر خویش شاگردی نمود تا آنکه خود استادی توانمند گشت. از جمله اساتید او عبارتند از: ۱- پدرش احمد بن موسی بن طاووس ۲- عموی بزرگوارش علی بن موسی بن طاووس ۳- شیخ حسن بن محمد بن حسین بن طحال ۴- محقق حلی ۵- خواجه نصیر الدین طوسی ۶- یحیی بن سعید قمی ۷- ابن جهم حلی، معروف به مفید ۸- سید عبدالحمید بن فخار بن معد موسوی ۷ - شاگرداناز جمله پرورش یافتگان در مکتب او می‌توان به: ۱- احمد بن داود حلی ۲- عبدالصمد بن ابی الجیش حنبلی ۳- شیخ علی بن حسین بن حماد لیثی، اشاره نمود. ۸ - تالیفاتمتاسفانه از تالیفات سید عبدالکریم تنها از دو عنوان اطلاع داریم: ۱- فرحة الغری بصرحة القری ، کتاب حاضر در برنامه. ۲- الشمل المنظوم فی مصنفی العلوم ۹ - وفاتسید عبدالکریم در سال ۶۹۳ هجری در شهر کاظمین وفات یافت. بدن شریف او را به نجف منتقل نموده و در کنار بارگاه ملکوتی امام اول شیعیان امیرالمؤمنین علی علیه‌السّلام به خاک سپردند. البته در تاریخ حله چنین آمده که: سید عبدالکریم در حله وفات یافت و قبر او نیز در نزدیکی قبر عمویش سید علی بن طاووس قرار دارد. ۱۰ - عناوین مرتبطفرحة الغری فی تعیین قبر امیرالمؤمنین علی بن ابی طالب فی النجف (کتاب) ۱۱ - منبعنرم افزار جامع الاحادیث، مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی. |